ในช่วงระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมาสถานการณ์ภาวะเชื้อแบคทีเรียดื้อยาปฏิชีวนะของประเทศไทยเลวร้าย จนทำให้มีคนเสียชีวิตจากภาวะเชื้อแบคทีเรียดื้อยามากกว่า 38,000 คนต่อปี ซึ่งปัจจัยสำคัญมากอย่างหนึ่งที่ส่งผลให้เกิด คือการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุสมผล โดยมีการใช้ในโรคที่ไม่มีความจำเป็นต้องใช้ ดังนี้

โรคที่หายเองได้ วิธีการรักษาโรคโดยไม่พึ่งยาปฏิชีวนะ อาการที่ต้องไปพบแพทย์

 

โรคท้องเสีย

-สาเหตุส่วนใหญ่มักเกิดจากเชื้อไวรัส -ยาถ่าน (Activated Charcoal)

-จิบผงเกลือแร่เพื่อทดแทนน้ำและเกลือแร่ที่สูญเสียไป -ถ่ายเป็นมูกเลือด

-มีไข้สูง

 

โรคหวัด – เจ็บคอ

-สาเหตุ 80% เกิดจากเชื้อไวรัส

-ใช้ยารักษาตามอาการ เช่น ยาแก้แพ้ลดน้ำมูก คัดจมูก หรือยาแก้ไอ เป็นต้น

-พักผ่อนให้เพียงพอ จิบน้ำอุ่นและทำร่างกายให้อบอุ่น

หากมีอาการเจ็บคอร่วมกับ 3 ใน 4 ข้อต่อไปนี้

-ไข้สูง

-มีฝ้าขาวที่ต่อมทอนซิล

-ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอโตและกดเจ็บ

-ไม่มีอาการไอ

 

แผลเลือดออก ที่เป็นแผลสะอาด

-ล้างแผลอย่างถูกวิธี รักษาความสะอาดของแผลให้ดี ไม่สัมผัสสิ่งสกปรกเพิ่มเติม

-แผลจะหายเองได้ -หากเป็นแผลเลือดออกจากสัตว์กัด บาดด้วยของมีคมสกปรก หรือ แผลในผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน เป็นต้น

 

ทั้ง 3 โรคที่เป็นโรคที่เกิดขึ้นได้บ่อย จึงไม่จำเป็นต้องกินยาปฏิชีวนะเพื่อช่วยให้หายเร็วขึ้นแต่อย่างใด เพราะนอกจากจะไม่ช่วยแล้วยังเป็นการสิ้นเปลืองและเพิ่มความเสี่ยงต่อการดื้อยาด้วย ดังนั้น ก่อนใช้ยาปฏิชีวนะควรปรึกษาแพทย์ก่อนว่าโรคที่เป็นนั้นจำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะหรือไม่